Approche critique à la recherche archivistique en traductologie : lorsqu’un chercheur en traduction devient archiviste-chercheur

Auteurs-es

DOI :

https://doi.org/10.17533/udea.mut.v12n2a08

Mots-clés :

histoire de la traduction, contexte socio-historique, recherche archivistique, critique de source, documents d’archives, sources primaires

Résumé

Dans les études de traduction, on utilise de plus en plus de documents d’archives permettant aux chercheurs en traduction d’apprendre davantage sur les conditions de travail des traducteurs, leur motivation et leurs relations avec les auteurs, éditeurs ou maisons d’édition, qui ont toujours influencé leur travail dans une certaine mesure. Cet article s’appuie sur les connaissances acquises pour travailler avec des documents d’archives et d’autres sources primaires déjà décrites dans les études de traduction. Il est complété par des méthodes toujours utiles de critique de sources et par des sujets d’actualité abordés par les historiens traitant de recherche en archivage. Un accent particulier est mis sur l’approche critique des historiens spécialistes de la composition et de la rhétorique qui réévaluent les méthodes de recherche archivistique et les façons de la rédiger, et qui encouragent les chercheurs à adopter la posture d’archiviste-chercheur. Cet article expose l’importance de leurs connaissances et de leur application dans les études de traduction.

|Résumé
= 523 veces | PDF (ENGLISH)
= 347 veces| | HTML (ENGLISH)
= 75 veces|

Téléchargements

Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.

Biographie de l'auteur-e

Kateřina Středová, Université Charles de Prague

Professeur-chercheur à l'Institut de traductologie de la Faculté des lettres de l'Université Charles de Prague.

Références

Agostini, V., & Lavieri, A. (Eds.) (2015) Poétiques des archives: Genèse des traductions et communautés de pratique. Transalpina, 18.

Bergmann, L. S. (2010). The Guilty Pleasures of Working with Archives. In A. E. Ramsey (Ed.), Working in the Archives: Practical Research Methods for Rhetoric and Composition (pp. 220–231). Carbondale: Southern Illinois University Press. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=317487&lang=cs&site=eds-live&scope=site

Berry, C. (2013). Publishing, translation, archives: Nordic children’s literature in the United Kingdom, 1950–2000 [PhD Thesis]. University of Edinburgh, United Kingdom. Retrieved from https://www.era.lib.ed.ac.uk/handle/1842/9450

Billiani, F. (2007). Modes of censorship and translation: national contexts and diverse media. Manchester: St. Jerome Pub.

Bourdieu, P. (1984). Distinction. A Social Critique of the Judgement of Taste. London: Routledge & Kegan Paul

Brodie, G. S. (2012). Plays in Translation on the London Stage: Visibility, Celebrity, Agency and Collaboration [PhD Thesis]. University College London, United Kingdom. Retrieved from http://discovery.ucl.ac.uk/1353041/1/BRODIE%20THESIS%20Whole.pdf

Bush, P. (2006). The Writer of Translations. In P. Bush, & S. Bassnett (Ed.), The Translator as Writer (pp. 23–32). London: Continuum

Cordingley, A., & Montini, C. (Eds.) (2015). Genetic Translation Studies: An Emerging Discipline. Linguistica Antverpiensia (New Series), 14, 1–18

Fiala, K. (1913, February 12). [Letter to Kamila Neumannová] Neumannová Kamila collection (coll. 1183, box Korespondence vlastní—Přijatá, folder Fiala Kamil). Literary Archive of the Museum of Czech Literature, Prague, Czech Republic

Filippakopoulou, M. (2008). Translation Drafts and the Translating Self. In N. Paschalis, & M. V. Kyritsi (Eds.), Translating Selves: Experience and Identity between Languages and Literatures (pp. 19–36). London: Continuum

Gaillet, L. L. (2010). Archival Survival: Navigating Historical Research. In A. E. Ramsey (Ed.), Working in the Archives: Practical Research Methods for Rhetoric and Composition (pp. 28–39). Carbondale: Southern Illinois University Press. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=317487&lang=cs&site=eds-live&scope=site

Gaillet, L. L. (2012). (Per)Forming Archival Research Methodologies. College Composition and Communication, 64(1), 35–58. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/23264916

Genette, G. (1997). Paratexts: Thresholds of interpretation. Cambridge: Cambridge Univ. Press

Kvaček, R. (1985). Kritika a interpretace pramenů. In M. Hroch (Ed.), Úvod do studia dějepisu (pp. 168–175). Praha: Státní pedagogické nakladatelství

L’Eplattenier, B. E. (2009). An Argument for Archival Research Methods: Thinking Beyond Methodology. College English, 72(1), 67–79. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/25653008

Luria, J. (1968). Problems of Source Criticism (with Reference to Medieval Russian Documents). Slavic Review, 27(1), 1–22. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/2493909

Linder, D. (2004). The Censorship of Sex: A Study of Raymond Chandler’s The Big Sleep in Franco’s Spain. TTR: traduction, terminologie, rédaction, 17(1), 155–182. Retrieved from: http://id.erudit.org/iderudit/011977ar

McDonough Dolmaya, J. (2015). A place for oral history within Translation Studies? Target, 27(2), 192–214. DOI: https://doi.org/10.1075/target.27.2.02mcd

Miller, S. (2002). Writing Studies as a Mode of Inquiry. In G. Olson (Ed.), Rhetoric and Composition as Intellectual Work (pp. 41–54). Carbondale: Southern Illinois UP

Munday, J. (2013/2015). The role of archival and manuscript research in the investigation of translator decision-making. In M. Ehrensberger-Dow, S. Gopferich, & S. O’Brien (Eds.), Interdisciplinarity in translation and interpreting process research: formal approaches to sign language syntax (pp. 127–140). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company

Munday, J. (2014). Using primary sources to produce a microhistory of translation and translators: theoretical and methodological concerns. The Translator, 20(1), 64–80. Retrieved from https://doi.org/10.1080/13556509.2014.899094

Paul, H. (2014). Manuals on Historical Method: A Genre of Polemical Reflection on the Aims of Science. In R. Bod, J. Maat, & T. Weststeijn (Eds.), The Making of the Humanities (Vol. III., pp. 171–182). Amsterdam: Amsterdam University Press Retrieved from https://www.jstor.org/stable/j.ctt12877vs.14

Pijuan Vallverdú, A. (2007). Anàlisi del mecanoscrit i la correcció de la traducció de Manuel de Pedrolo de Llum d’agost. Quaderns, 14, 57–66

Portál archivních fondů a sbírek České republiky / Portal of Archival Collections of the Czech Republic. http://www.badatelna.eu/ Accessed April 15, 2019

Ramsey, A. E. (2010). Working in the Archives: Practical Research Methods for Rhetoric and Composition. Carbondale: Southern Illinois University Press. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=317487&lang=cs&site=eds-live&scope=site

Rubáš, S. (2012). Slovo za slovem: s překladateli o překládání [Online]. Praha: Academia. Retrieved from http://kramerius4.nkp.cz/search/handle/uuid:a4d029c0-917b-11e7-ab16-005056827e52

Souborný katalog České republiky / Union Catalogue of the Czech Republic. https://www.caslin.cz/ Accessed April 15, 2019

Toury, G. (1995). Descriptive Translation Studies – and Beyond. Amsterdam: John Benjamins

Venuti, L. (1995). The Translator’s Invisibility: A History of Translation. London: Taylor & Francis [CAM]. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edsebk&AN=97994&lang=cs&site=eds-live&scope=site

Zach, A. (1976). Ediční dílo Kamilly Neumannové: bibliografický soupis k 100. výročí jejího narození a 20. výročí úmrtí. Praha: Památník národního písemnictví

Zach, A. (1995). Edice družiny Moderní revue. In O. M. Urban, & L. Merhaut (Eds.), Moderní revue 1894–1925 (pp. 222–245). Praha: Torst

Publié-e

2019-09-06

Comment citer

Středová, K. (2019). Approche critique à la recherche archivistique en traductologie : lorsqu’un chercheur en traduction devient archiviste-chercheur. Mutatis Mutandis. Revista Latinoamericana De Traducción, 12(2), 500–518. https://doi.org/10.17533/udea.mut.v12n2a08