Le croate comme langue de patrimoine en Argentine : entre la vulnérabilité et le maintien linguistique

Auteurs-es

DOI :

https://doi.org/10.17533/udea.ikala.v28n1a05

Mots-clés :

langue croate, déplacement linguistique, renforcement linguistique, identité linguistique, lange de patrimoine, langue et migration

Résumé

Dans le contexte sudaméricain, la population migrante représente une grande portion qui, dans la plupart des cas, cesse d’utiliser sa langue de patrimoine. Ce travail présente les résultats d'une étude sur la situation de la langue croate en tant que langue d’héritage dans le contexte sud-américain, en tenant compte de la tension entre déplacement et maintien linguistique. Cette analyse s'est concentrée sur l’Argentine, où l’on estime qu’entre 250 000 et 500 000 personnes sont des descendants de migrants issus du peuple croate. L’étude s’est appuyée sur un corpus croate de migrants de deuxième et troisième générations, ainsi que sur des documents officiels et non officiels, recueillis par les auteurs. Les résultats suggèrent qu’il existe des signes d’attrition linguistique aux niveaux phonologique, morphosyntaxique et lexical. À leur tour, l’identité et le renforcement de la conscience linguistique jouent un rôle pertinent en faveur du maintien de la langue ancestrale dans le contexte migratoire. L’ouvrage contribue à l’étude des langues minoritaires et menacées, et contribue à la compréhension des processus dynamiques que traverse la vitalité des langues patrimoniales.

|Résumé
= 559 veces | HTML (ESPAÑOL (ESPAÑA))
= 5 veces| | PDF (ESPAÑOL (ESPAÑA))
= 275 veces|

Téléchargements

Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.

Bibliographies de l'auteur-e

Josip Bruno Bilić, Universidad de Buenos Aires, Argentina.

 Professeur visitante

Paola Cuneo, Universidad de Buenos Aires

Rechercheuse adjointe

Ivana Franić, Universidad de Zagreb, Zagreb, Croacia

Professeur titulaire

Références

Antić, Lj. (1988). Osnovne značajke hrvatskog iseljeništva u španjolskoj Južnoj Americi do Prvog svjetskog rata [Características básicas de la emigración croata en la América del Sur hispanohablante hasta la Primera Guerra Mundial], Migracijske teme [Temas de migración], 4(4), 413-437.

Antić, Lj. (2002). Hrvati i Amerika [Croatas y América]. Hrvatska matica iseljenika / Matrix Croatica. https://www.hsn.hr/product/324/hrvati-i-amerika-ljubomir-antic

Archivo histórico de la inmigración croata en Chile. (2021). Croacia-Chile: letras y cultura. https://croacia-chile.blogspot.com/2018/08/invitacion-colaborar-con-el-proyecto.html

Banjan, I. (2013). Iseljavanje Hrvata u Argentinu, Čile, Brazil i Peru [Emigración de croatas a Argentina, Chile, Brasil y Perú] [Tesis de grado]. Universidad de Osijek.

Beiras del Carril, V. y Cúneo, P. (2019). En qom te lo conté. El cambio de código como índice social en el rap qom / toba, Lengua y Migración, 11(1), 51-72. https://ri.conicet.gov.ar/handle/11336/130141

Bilić, J. B. (2022). El croata como lengua de herencia en el sur santafesino (Argentina) [Tesis de doctorado], Universidad de Buenos Aires.

Ciccone, F. (2012). Contacto del tapiete (tupí-guaraní) con el español: préstamo y cambio de código en contexto de desplazamiento lingüístico. En V. Unamuno y A. Maldonado (Eds.), Prácticas y repertorios plurilingües en Argentina (pp. 31-57). greip, Grup de Recerca en Ensenyament i Interacció Plurilingües, Universitat Autònoma de Barcelona.

Čizmić, I. (1996). Emigration and emigrants from Croatia between 1880 and 1980. GeoJournal, 38(4), 431-436. https://doi.org/10.1007/BF00446249

Cvikić, L.; Jelaska, Z. y Kanajet Šimić, L. (2010). Nasljedni govornici i njihova motivacija za učenje hrvatskoga jezika [Los hablantes de herencia y su motivación para el aprendizaje de la lengua croata]. Croatian Studies Review, 6(1), 113-127. https://hrcak.srce.hr/86321

Dreidemie, P. (2011). Nosotros lo hablamos mezclado. Estudio etnolingüístico del quechua hablado por migrantes bolivianos en Buenos Aires (Argentina). IIDyPCa, Universidad Nacional de Río Negro, conicet.

Field, F. (2002). Linguistic borrowing in bilingual context. John Benjamins.

Filipović, R. (1986). Teorija jezika u kontaktu: uvod u lingvistiku jezičnih dodira [Teoría de las lenguas en contacto: introducción a la lingüística de contactos de lenguas]. Školska knjiga.

Gal, S. (1987). Codeswitching and Consciousness in the European Periphery. American Ethnologist, 14(4): 637-653.

Gumperz, J. (1982). Discourse strategies. Cambridge University Press.

Hagège, C. (2005). Zaustaviti izumiranje jezika. (Ivana Franić, Trad.). Disput (Trabajo original Halte à la mort des langues, publicado en 2000).

Haspelmath, M. (2009). Lexical borrowing: Concepts and issues. En M. Haspelmath y U. Tadmor (Eds.), Loanwords in the world’s languages: A comparative handbook (pp. 35-55). De Gruyter Mouton.

Hipperdinger, Y. (2017). Las lenguas inmigratorias en la Argentina. El caso de los alemanes de Volga. Sociedad y Discurso, (30), 92-114. https://journals.aau.dk/index.php/sd/article/view/1851

Hlavac, J. (2003). Second-generation speech. Lexicon, code-switching and morpho-syntax of Croatian-English bilinguals. Peter Lang. https://www.researchgate.net/publication/281086591_Second-generation_speech_Lexicon_code-switching_and_morpho-syntax_of_Croatian-English_bilinguals

Hlavac, J. (2006). Bilingual discourse markers: Evidence from Croatian-English code-switching. Journal of Pragmatics, 38(11), 1870-1900. https://doi.org/10.1016/j.pragma.2006.05.005

Hlavac, J. (2012). Psycholinguistic, metalinguistic and socio-psychological accounts of code-switching: A comparative analysis of their incidence in a large Croatian-English sample. Suvremena lingvistika, 38(73), 47-71. https://hrcak.srce.hr/83037

Hlavac, J. y Stolac, D. (2021). Diaspora language contact. The speech of Croatian speakers abroad. De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9781501503917

Hill, J. y Hill, K. (1999 [1986]). Hablando mexicano: la dinámica de una lengua sincrética en el centro de México. Ciudad de México: CIESAS / Instituto Nacional Indigenista.

Jelaska, Z. y Hržica, G. (2005). In search for a missing part: Identificational and generational motivation in learning the L2. eurosla.

Jutronić-Tihomirović, D. (1985). Hrvatski jezik u SAD [Idioma croata en los EE. UU.]. Split: Logos.

Katičić, R. y Novak, S. P. (1987). Two thousand years of writing in Croatia. snl.

Lalich, W. (2010). The Croatian language in the expanding transnational space. Croatian Studies Review, 6, 35-53. https://hrcak.srce.hr/file/128491

Lasić, J. (2010). Jezični identitet hrvatske iseljeničke zajednice u Čileu/ Language identity of the Croatian immigrant community in Chile. Časopis hrvatskih studija / Croatian Studies Review, 6, 163-171. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=243669

Martinic Beros, M. (1992). La inmigración croata en Magallanes. Apellidos y origen regional. Anales del Instituto de La Patagonia, 21, 17-32.

Milewski, T. (2019). Recessive and expansive language features. En Introduction to the study of language (pp. 181-183). De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9783110813630-018

Mufwene, S. S. (2017). Language vitality: The weak theoretical underpinnings of what can be an exciting research area. Language, 93(4), e202-e223. https://doi.org/10.1353/lan.2017.0065

Musulin, M. (2015). Acquisition of L2 Phonology– Spanish meets Croatian. Journal of Foreign Language Teaching and Applied Linguistics, 2(3), 159-167. https://www.bib.irb.hr/808789?rad=808789

Musulin, M. y Skelin Horvat, A. (2018). Nema ništa vidjeti sa španjolskim [Un esbozo de los calcos hispanocroatas]. En N. Lanović, M. Ljubičić, M. Musulin, P. Radosavljević, S. Šoštarić (Eds.), Poglavlja iz romanske filologije: u čast akademiku Augustu Kovačecu o njegovu 80. rođendanu (pp. 611-624). ff Press.

Myers-Scotton, C. (1992). Comparing codeswitching and borrowing. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 13(1 y 2), 19-39. https://doi.org/10.1080/01434632.1992.9994481

Myers-Scotton, C. (2002). Contact linguistics. Bilingual encounters and grammatical outcomes. Oxford University Press.

Myers-Scotton, C. (2006). Multiple voices. An introduction to bilingualism. Blackwell Publishing Ltd.

Nejašmić, I. (1990). Iseljavanje iz Hrvatske u evropske i prekomorske zemlje od sredine 19 stoljeća do 1981 Godine – Pokušaj kvantifikacije [Emigración de Croacia a países europeos y de ultramar desde mediados del siglo xix hasta 1981: un intento de cuantificación]. Migracijske teme [Migración y cuestiones étnicas], 6(4), 511-526. https://core.ac.uk/download/pdf/33266831

Oficina Estatal Central para croatas fuera de la República de Croacia [Središnji državni ured za Hrvate izvan Republike Hrvatske]. (2021). “Informes anuales”. Središnji državni ured za Hrvate izvan Republike Hrvatske Središnji državni ured za Hrvate izvan Republike Hrvatske - Izvješća (gov.hr) .

Oficina Estatal Central para croatas fuera de la República de Croacia [Središnji državni ured za Hrvate izvan Republike Hrvatske]. (2022a). Hrvatsko iseljeništvo [Emigración croata]. https://hrvatiizvanrh.gov.hr/hrvati-izvan-rh/hrvatsko-iseljenistvo/86

Oficina Estatal Central para croatas fuera de la República de Croacia [Središnji državni ured za Hrvate izvan Republike Hrvatske]. (2022b). Konačna Odluka o dodjeli stipendija za učenje hrvatskoga jezika u Republici Hrvatskoj za akademsku godinu 2021./22. i Prijedlog bodovne liste 10 kandidata za dodjelu stipendija za internetsko učenje hrvatskoga jezika u akademskoj godini 2021./22. [Decisión final sobre la atribución de becas para el aprendizaje del idioma croata en la República de Croacia para el año académico 2021-2022]. https://hrvatiizvanrh.gov.hr/vijesti/4856

Perić, M. (2006). Hrvati u Čileu–neka obilježja suvremenoga etničkog/nacionalnog identiteta [Los croatas en Chile. Algunas características de la identidad étnica/nacional contemporánea]. Društvena istraživanja [Investigación social], 15(6), 1195-1220. https://www.bib.irb.hr/278461

Pilipenko, G. P. (2018). The Ukrainian language in Argentina and Paraguay as an identity marker. Slovene, (1), 281-307. https://www.researchgate.net/publication/328073876_The_Ukrainian_Language_in_Argentina_and_Paraguay_as_an_Identity_Marker/fulltext/5c134661a6fdcc494ff28e59/The-Ukrainian-Language-in-Argentina-and-Paraguay-as-an-Identity-Marker.pdf

Polinsky, M. (2018). Heritage languages and their speakers. Cambridge University Press.

Polinsky, M. y Kagan, O. (2007). Heritage languages: In the ‘wild’ and in the classroom. Language and Linguistics Compass, 1(5), 368-395. https://doi.org/10.1111/j.1749-818X.2007.00022.x

Poplack, S. (1980). Sometimes I’ll start a sentence in Spanish y termino en español: Toward a typology of codeswitching. En J. Amastae y L. Elias-Olivares (Eds.), Spanish in the United States. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1515/ling.1980.18.7-8.581

Poplack, S. (2015). Code switching: Linguistics. International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences (pp. 918-925). Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-0-08-097086-8.53004-9

Radovich, J. C. (2016). El proceso migratorio de los croatas de Konavle en la Argentina. En J. C. Radovich (Comp.), Etnicidad y migraciones en Argentina. Ediciones de la Sociedad Argentina de Antropología.

Sankoff, D., Poplack, S. y Vanniarajan, S. (1990). The case of the nonce loan in Tamil. Language Variation and Change, 2(1), 71-101. https://doi.org/10.1017/S0954394500000272

Skelin Horvat, A., Musulin, M. y Blažević, A. (2021). Croatian in Argentina: Lexical transfers in the speech of bilingual Croatian-Spanish speakers. En J. Hlavac y D. Stolac (Ed.), Diaspora language contact: The speech of Croatian speakers Abroad (pp. 595-624). De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9781501503917-014

Skelin Horvat, A. y Musulin, M. (2015). En busca de la identidad lingüística. El español cara a cara con el croata. En A. Gordejuela Senosiáin, D. Izquierdo Alegría, F. Jiménez Berrio, A. de Lucas Vicente, y M. Casado Velarde (Eds.), Lenguas, lenguaje y lingüística. Contribuciones desde la lingüística general (pp. 485-495). Universidad de Navarra.

Solián, C. (2016). Entre yugoslavos y croatas. Migración, voces e identidades en Rosario y localidades de la pampa húmeda. Laborde Editor.

Sprljan, C. (2011). Los croatas en la Argentina. Su identidad e impronta en nuestra sociedad. Todo es historia, 44(526), 6-26.

Thomason, S. G. (2001). Language contact. An introduction. Georgetown University.

Thomason, S. G. y Kaufman, T. (1988). Language contact, creolization, and genetic linguistics. University of California Press.

Valdés, G. (2005). Bilingualism, heritage language learners, and sla research: Opportunities lost or seized? The Modern Language Journal, 89(3), 410-426. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.2005.00314.x

Van Deusen-Scholl, N. (2003). Toward a definition of heritage language: Sociopolitical and pedagogical considerations. Journal of Language, Identity & Education, 2(3), 211-230. https://doi.org/10.1207/S15327701JLIE0203_4

Weinreich, U. (1968). Languages in contact. Mouton (Trabajo original publicado en 1953).

Publié-e

2023-02-02

Comment citer

Bilić, J. B., Cuneo, P., & Franić, I. (2023). Le croate comme langue de patrimoine en Argentine : entre la vulnérabilité et le maintien linguistique. Íkala, Revista De Lenguaje Y Cultura, 28(1), 86–104. https://doi.org/10.17533/udea.ikala.v28n1a05